· Κυριακή, 7 Απριλίου 2013 (Ώρα: 11.30 π.μ., Χώρος: Θέατρο Παλιάς Ηλεκτρικής, Είσοδος: 2 €)
«Ο Καραγκιόζης και το στοιχειό του πύργου», Παραμυθόδραμα από το Ελληνικό Θέατρο Σκιών Λαμίας του Μιχάλη Χατζάκη.
Μουσική: Παναγιώτης Κατσικλής, κανονάκι.
Όταν το 1983 πρωτοπαρουσιάσαμε την παράσταση «Η Λυγερή κι ο Δράκοντας» ή με τον γνωστότερο στα διεθνή φεστιβάλ τίτλο «Ο Καραγκιόζης και το στοιχειό του πύργου» περιμέναμε μια καλλιτεχνική έκπληξη, ποτέ όμως το μέγεθος της αποδοχής που σημειώθηκε στον ελληνικό και διεθνή χώρο του μικροθεάτρου. Επιδιώκαμε την ανατροπή στη δομή και στο λόγο αλλά με δειλά οράματα και λαχανιασμένες προσδοκίες. Πρώτα η Αθήνα και κατόπιν οι ξένοι διείδανε τη δυναμική της νέας φόρμας που, χωρίς ν’ αρνείται την παράδοση, είχε την τόλμη να αναζητά καινούργιες ατραπούς στο δύσβατο κι ατέλειωτο ταξίδι των θεατρικών δρώμεμενων. Αποτέλεσμα της επιτυχούς έκβασης υπήρξε η γένεση του παραμυθοδράματος στο θέατρο σκιών και η συνέχειά του μέσα στο χρόνο με δημιουργίες όπως «Η Γαλάζια Πολιτεία», «Η Ειρήνη», «Ο Διγενής κι ο Δράκο-ντας», «Οι Κωλοβελόνηδες» κ.α. Το έντεχνο θέατρο σκιών πλέον παραλάμβανε με δέος τη σκυτάλη από τον παραδοσιακό Καραγκιόζη χωρίς να καταργεί, αλλά να προσθέτει, χωρίς να αποκόβεται, αλλά να εντάσσεται στην ατέρμονη και γοητευτικά προκλητική πορεία της λαϊκής μας τέχνης.
Αυστηρότεροι κριτές και λάβροι υποστηρικτές των παραμυθοδραμάτων υπήρξαν οι απανταχού μικροί θεατές που αποτελούσαν βέβαια και τους κύριους αποδέκτες του ανανεωμένου Καραγκιόζη. Ενός Καραγκιόζη, το υπογραμμίζουμε, που διόλου δε διαφέρει στη μορφή, στη φιλοσοφία και στην τεχνική από τον παραδοσια-κό, διαφοροποιείται όμως και γίνεται επιλεκτικότερος ως προς τη μερίδα του λαού που εκφράζει και εκπροσωπεί. Δεν τον ενδιαφέρουν οι εγγράμματοι αλλά οι μορφωμένοι, αυτοί που εξακολουθούν ακόμα να αφτιάζονται την αρμονική ανάσα του ελληνισμού. Αποτελεί συνέχεια και προέκταση των ποιητάρηδων, των λαϊκών ζωγράφων και των τσιρκολάνων, των τροβαδούρων και πλανόδιων θεατρίνων. Μαθητής των φλυάκων και των μίμων, παραμυθάς και πεχλιβάνης, με το Θεόφιλο δεξά κι από ζερβά τον Τσοπανάκο, οδοιπορεί μες στους αιώνες χαράζοντας με τα δακτυλικά αποτυπώματα της φύτρας του, τις ακατάλυτες αξίες του παραδοσιακού μας πολιτισμού.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ
Το «Στοιχειό του Πύργου» ή «Η Λυγερή κι ο Δράκοντας» είναι η παράσταση με τις μεγαλύτερες διεθνής διακρίσεις. Προσκλήθηκε από το φεστιβάλ μικροθεάτρου της Τσεχίας, παρουσιάστηκε επανειλημμένα από τηλεοπτικούς σταθμούς της Ευρώπης και της Αμερικής, τιμήθηκε από την «Μπιενάλε του Αγ. Νικολάου Κρήτης και το Βαλκανικό φεστιβάλ Πρέβεζας, παρουσιάστηκε στο ευρωπαϊκό μουσικό φεστιβάλ κλασικής μουσικής στο Χόρτο Μαγνησίας και απέσπασε το θαυμασμό του κρατικού παιδικού θεάτρου της Μόσχας. Εξακολουθεί να παίζεται σχεδόν κάθε χρόνο στα ελληνικά φεστιβάλ και περιλαμβάνεται στον κύριο κορμό των παραστάσεων του «Θεάτρου Σκιών Λαμίας».
Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ
Ένας άρχοντας παραδομάχος και φιλάργυρος για να ξανακερδίσει την περιουσία του κλείνει μια συμφωνία με το ξωτικό του πύργου ή Στοιχειό. Αυτό ήταν η αιτία της πιο μεγάλης συμφοράς που θα μπορούσε να τον βρει, να χάσει το παιδί του.
Στην υπερβατική όμως έννοια του κακού έρχεται μια άλλη δύναμη το ίδιο ισχυρή και αναλλοίωτη να αντιπαραθέσει τις πελώριες διαστάσεις της, η έννοια του λαού με τη μορφή του Καραγκιόζη. Αφού πρώτα εκμηδενίζεται ο πλασματικός μύθος του άρχοντα που τα κατορθώνει όλα, τότε και μόνο παρουσιάζεται ο Καραγκιόζης Λαός. Τότε και μόνον τότε η έννοια του κακού δίνει και χάνει τον αγώνα.
Με 13 φιγούρες και 2 αλλαγές σκηνικών, με μια μουσική πλημμυρίδα των Liszt, Chopin, Korsakov, Albinoni, Mussorgsky, Σκαλκώτα και Κωνσταντινίδη, με περίτεχνες μιμήσεις και ποιητικό λόγο αποδίδεται όλη η ονειρική διάσταση του παραμυθιού στο αχνόφωτο πανί του «Καραγκιόζη». Η αυθόρμητη συμμετοχή των παιδιών σε όλη τη διάρκεια του έργου είναι ο αδιάψευστος μάρτυρας της δυναμικής του έργου.
Η διάρκεια της παράστασης είναι 70 λεπτά.
Το «Ελληνικό Θέατρο Σκιών», συνέχεια και προέκταση του «Ελληνικού Θεάτρου Σκιών Λαμίας», ιδρύθηκε το 1982 από το Μιχάλη Χατζάκη και σήμερα θεωρείται ένα από τα πιο γνωστά μικροθέατρα στην Ευρώπη. Διέσωσε και παρουσίασε ένα μεγάλο αριθμό παραστάσεων από τον παραδοσιακό «Καραγκιόζη» και έκανε γνωστή την Ελλάδα στο εξωτερικό κύρια με τις έντεχνες δημιουργίες του.
Σε ό,τι αφορά το παιδικό θέατρο εισήγαγε το παραμυθόδραμα προσαρμοσμένο στη δυναμική του θεάτρου σκιών και παράλληλα τα επικά δράματα που αφορούν κύρια τους μεγάλους.
Ο Μιχάλης Χατζάκης, Κωνσταντινουπολίτης στην καταγωγή, γεννήθηκε και σπούδασε στην Αθήνα. Πρωτογνώρισε τον «Καραγκιόζη» από τον παλιό μάστορα της τέχνης Γιώργο Κουτσούρη (καλλιτεχνική δράση 1911 – 1950) και κατόπιν μαθήτευσε για πολλά χρόνια στους μεγάλους καραγκιοζοπαίχτες Γιώργο Χαρίδημο (1924 – 1996) και Δημήτρη Μόλλα (1917 – 1987).
Δίδαξε επί μία 20/ετία στα πανεπιστήμια Βόλου (τμήμα νηπιαγωγών), Α.Π.Θ. (τμήμα θεάτρου και τμήμα νηπιαγωγών) «θέατρο σκιών και παραμυθόδραμα» και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (τμήμα λαϊκής μουσικής) «λαϊκή υποκριτική».
